تیروئیدکتومی

 تیروئیدکتومی برداشت کامل و یا بخشی از غده تیروئید می باشد.
تیروئید غده ی پروانه ای شکل در قسمت پایین گردن است که مسئول تولید هورمونهای کنترل کننده متابولیسم بدن و تنظیم ضربان قلب برای سرعت سوزاندن کالری است.

تیروئیدکتومی برای درمان اختلال تیروئید مانند:

• سرطان تیروئید،
•  بزرگ شدن غیر سرطانی تیروئید (گواتر)
• و پرکاری تیروئید انجام می گیرد.
  

 میزان برداشت غده تیروئید در طول جراحی بستگی به علت مراجعه بیمار دارد؛
 اگر بخشی از غده تیروئید طی عمل برداشته شود، مشکلی برای بیمار وجود ندارد چراکه تیروئید می تواند پس از جراحی به عملکرد نرمال خود ادامه دهد ولی اگر کل غده تیروئید خارج شود فرد پس از جراحی نیاز به دریافت روزانه هورمونهای تیروئید دارد.

علت جراحی

1- سرطان تیروئید:
سرطان یکی از معمول ترین علل برای جراحی تیروئید است که بخش زیادی از تیروئید طی جراحی خارج می شود.

2- بزرگ شدن غیر سرطانی تیروئید ( گواتر ):
اگر فردی دچار گواتر شود بصورتیکه در بلعیدن و تنفس مشکل داشته باشد و یا به علت پرکاری تیروئید به گواتر مبتلا شده باشد تیروئید بطور کامل یا بخشی از آن طی جراحی خارج می شود.

3- پرکاری تیروئید:
در این بیماری غده تیروئید هورمون تیرووکسین را بیش از میزان مورد نیاز بدن تولید می کند.
اگر فردی به داروهای تیروئید پاسخ ندهد و یا مایل به درمان ید رادیواکتیو نباشد تیروئیدکتومی می تواند انتخاب مناسبی برای درمان باشد.

عوامل خطر تیروئیدکتومی

• خونریزی
• انسداد راه تنفسی ناشی از خونریزی
• صدای ضعیف یا صدای خش دار بدلیل آسیب های عصبی
• آسیب به چهار غده کوچک واقع در پشت تیروئید (غدد پاراتیروئید) که منجر به کاهش غیرطبیعی سطوح کلسیم در خون و استخوان، همچنین افزایش فسفر در خون می شود.
  

در طول جراحی تیروئیدکتومی

• در جراحی تیروئیدکتومی بیمار را از طریق ماسک های تنفسی و تزریق دارو بیهوش می کنند(بیهوشی عمومی ).
• بنابراین بیمار هوشیار نمی باشد. تیم جراحی برای اطمینان از سطح ضربان قلب، فشار خون و اکسیژن خون در طول عمل نقاط مختلف بدن را از طریق مانیتور متصل به قفسه سینه بررسی می کنند.
• در زمانی که فرد بیهوش است جراح بسته به روش جراحی یک شکاف کوچک در جلوی گردن و یا مجموعه ای از برش ها را ایجاد می کند و تمام یا بخشی از غده تیروئید است را خارج می کند که بستگی به علت جراحی دارد.
• اگر جراحی بدلیل سرطان تیروئید باشد ممکن است جراح گره های لنفاوی دور تیروئید را نیز خارج کند.

سه نوع تیروئیدکتومی اصلی وجود دارد

1- معمولی:
شامل ایجاد یک برش در مرکز گردن برای دسترسی مستقیم به غده تیروئید است.

2- آندوسکوپی:
در این روش ابزار جراحی و یک دوربین فیلمبرداری کوچک با استفاده از برش های کوچکتر به گردن هدایت می شوند و جراح توسط آنها به غده تیروئید دسترسی دارد.

3- رباتیک:
از طریق برش در قفسه سینه و زیر بغل و یا از طریق یک برش در گردن انجام می شود.
روش روباتیک اجازه می دهد تیروئیدکتومی بدون برش در مرکز گردن انجام شود.

پس از جراحی تیروئیدکتومی
پس از جراحی، بیمار به اتاق ریکاوری منتقل می شود که در آن تیم مراقبت بهداشتی بر بهبود پس از عمل جراحی و بیهوشی نظارت می کنند.

ممکن است فرد پس از تیروئیدکتومی، درد گردن و صدای خشن یا ضعیف را تجربه کند. این لزوماً به معنی آسیب دائمی به کابل های عصبی نیست. این علائم موقتی هستند و اغلب ممکن است به خاطر تحریک لوله تنفس و یا التهاب عصبی ناشی از عمل جراحی رخ دهد.

پس از جراحی تیروئیدکتومی فرد تنها 24 ساعت تحت مراقبت در بیمارستان قرار میگیرد.

چگونگی آمادگی

• اگر فردی به پرکاری تیروئید مبتلا باشد پزشک برای تنظیم عملکرد نرمال تیروئید و جلوگیری از خونریزی درمان با داروهای ید و پتاسیم را شروع می کند.
• برای جلوگیری از عوارض بیهوشی زمان خاصی قبل از عمل جراحی چیزی خورده و نوشیده نشود.
  

نتایج جراحی تیروئید

نتایج طولانی مدت تیروئیدکتومی به میزان حذف شده ازغده تیروئید بستگی دارد؛


حذف بخشی از تیروئید

اگر تنها بخشی از تیروئید طی جراحی خارج شود غده تیروئید قادر به انجام عملکرد طبیعی خود بوده و فرد نیازی به دریافت هورمون ندارد.

خارج کردن کامل غده تیروئید

اگر تیروئید کامل برداشته شود، علائم و نشانه های کم کاری تیروئید در فرد ظاهر می شود.
در نتیجه باید روزانه یک قرص تیروکسین لووتیروکسین را دریافت کند.

 این جایگزینی هورمون به طور معمول مشابه هورمون ساخته شده توسط غده تیروئید می باشد و مشکلی برای فرد ایجاد نخواهد کرد. پزشک میزان مصرف قرص را با بررسی آزمایش خون تعیین می کند.


مراقبتهای بعد از عمل تیروئیدکتومی

آنچه که بیمار باید پیش بینی کند:

• به طور معمول  14-10 روز درد گلو خواهید داشت.
• تورم و کبودی در ناحیه برش جراحی چند روز وجود دارد که درروز دوم و سوم بعد از عمل به حداکثر می­رسد.
• اغلب اشکال در بلعیدن دیده می­شود و افراد از یک احساس پری در ناحیه پایین گردن  یا سفتی گردن برای حدود یک ماه شکایت دارند.
• در چند روز اول بعد از عمل مختصری خشونت صدا طبیعی است.
• ممکن است تا چند روز پس از عمل، یک درن تخلیه ترشحات به گردن بیمار باشد. معمولا این درن 3-1 روز بعد از عمل کشیده می­شود.
• بیشتر بیماران مختصری درد را تجربه می­کنند، اما بعضی از بیماران ممکن است از سفتی  و درد در ناحیه شانه، گردن و پشت و یا سردرهای تنشی برای چند روز شکایت داشته باشند.

رژیم غذایی

• روز اول استفاده از مایعات غلیظ توصیه می­شود.
• در روز دوم، استفاده از غذاهای نرم که نیاز به جویدن ندارد توصیه می­شود.

مانند پورۀ سیب زمینی، نیمرو هم زده، میلک شیک، حلیم ..... ظرف یک هفته شما قادر خواهید بود یک رژیم معمولی را شروع کنید.

فعالیت

• پس از ترخیص از بیمارستان، شما باید یک هفته در منزل استراحت نمایید.
• از برداشتن اجسام سنگین اجتناب کنید.
• توصیه می­شود هنگام خواب سه عدد بالش زیر سر خود بگذارید تا سر شما بالاتر از سطح قلب باشد.
• در دو هفته اول بعد از عمل، هیچ ورزشی انجام ندهید .
• در دو هفته دوم، فقط مجاز به انجام ورزشهای سبک هستید.
• تا یک ماه از انجام ورزشهای تماسی نظیر انجام ورزشهای رزمی خودداری کنید.
• برای حداقل 3 هفته از کش و قوس دادن گردن خود یا کشیدنآن به عقب خودداری کنید چراکه به باعث تحت کشش قرار گرفتن برش جراحی می­شود.