داکسپین

طبقه بندی فارماکولوژیک: TCA

طیقه بندی درمانی: ضد افسردگی

طبقه بندی مصرف در حاملگی: C

 اشکال دارویی    Cap& Tab: 10-25 mg 

فارماکوکینیک ، دینامیک و مکانیسم اثر:

باعث مهار بازجذب نوراپی نفرین و سروتونین در قسمت پره سیناپتیک می شود.

نیمه عمر این دارو 24-8 ساعت است و پیک اثر این دارو 2 ساعت است .

این دارو به خوبی از GI جذب می شود و دفع ادراری دارد.

اندیکاسیون ها و موارد احتیاط

افسردگی و یا اضطراب

بالغین: در شروع 25-75 mg خوراکی ،در دوزهای منقسم (حداکثر دوزاژ روزانه 300mg)

(کاهش دوز در افرا مسن ،نوجوانان و کسانی که داروهای آنتی کولینرژیک مصرف می کنند لازم است )

نکته: تمام دوز نگهدارنده به صورت یک بار در روز با حداکثر دوز 150mg تجویز می شود.

مصارف جانبی:

بی خوابی/ سردردهای همراه با افسردگی

کنترااندیکاسیون ها و موارد احتیاط

حساسیت مفرط/ گلوکوم زاویه بسته/ BPH/ احتباس ادرار

تداخلات

مصرف همزمان داروهای مضعف CNS ،باعث تشدید اثر این داروها می شود.

مصرف همزمان داروهای سایمتیدین B/OCP/ بلوکرها موجب افزایش سطح پلاسمایی این دارو می شود.

سیگار و باربیتورات ها باعث افزایش متابولیسم این دارو می شود.

مصرف همزمان سمپاتومیمتیکها، باعث هیپرتانسیون می شود.

مصرف همزمان وارفارین ،منجر به طولانی گردیدن PT می شود.

عوارض جانبی و ناخواسته

CNS: سرگیجه/ سردرد/ ضعف/ تشنج/ خواب الودگی/ آتاکسی/ پارستزی

CV: تاکی کاردی/ هیپوتانسیون ارتوستاتیک/

GI: خشکی دهان/ یبوست/ تهوع/ استفراغ/ کاهش اشتها

Orther: راش/ تاری دید/ وزوزگوش/ دپرسیون مغز استخوان/ واکنش افزایش حساسیت

مصرف در شیردهی:

توصیه نمی شود.

اقدامات پرستاری:

1. BP و نبض را هر 4 ساعت در وضعیت خوابیده و ایستاده کنترل نمایید در صورتی که افت BP بیش از 20mmHg باشد دارو را قطع و به پزشک اطلاع دهید. در بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی-ریوی V/S هر 4 ساعت کنترل گردد.
2. تست های خونی نظیر CBC diff ،لکوسیتهای آنزیم های قلبی را طی درمان طولانی مدت کنترل کنید.
3. تست های کبدی نظیر AST,ALT وبیلی روبین را چک نمایید.
4. به صورت هفتگی وزن را کنترل نموده و همزمان با استفاده از این دارو امکان افزایش میزان اشتها وجود دارد.
5. در بیماران قلبی،EKG را از نظر موارد زیر چک کنید: T صاف، بلوک شاخه ای،بلوکAV،دیس ریتمی، پیش از جراحی دارو را باید طی چند روز و تدریجی قطع کنید.
6. در افراد سالمند EPS( سفتی عضلانی،دیس تونی و اکاتزی )را چک کنید.
7. وضعیت ذهنی را از لحاظ خلق و خو، شعور، عاطفه، تمایلات خود کشی و افزایش نشانه های روانپزشکی (افسردگی،مانیک) مدنظر قرار دهید.
8. احتباس ادراری و یبوست را مدنظر داشته باشید .یبوست در سالمندان و کودکان بیشتر به وجود می آید.
9. به نشانه های قطع مصرف دارو توجه کنید :سردرد، تهوع، استفراغ، دردعضلانی، ضعف، این موارد شایع نیستند مگر آنکه دارو به صورت ناگهانی قطع شود.
10. مصرف الکل را در نظر بگیرید .در صورت مصرف، دارو باید تا صبح روز بعد مصرف نشود.

تجویز

1. محلول خوراکی را می توان با 120ml آب ،شیر، پرتقال، عصارۀ گریپ فروت، آب گوجه فرنگی و آناناس رقیق کرد .از رقیق کردن دارو با عصارۀ انگور اجتناب شود.
2. در صورت بروز یبوست ،مصرف مایعات و مواد حجیم افزایش داده شود.
3. به منظور کاهش نشانه های گوارشی ،دارو را باید با غذا یا شیر مصرف نمود ، اما از نوشابه های کربن دار استفاده نشود.
4. در صورتی که در طی روز خواب آلودگی بیش از حد ایجاد شده باشد دوزاژ دارو را به زمان خواب موکول کنید .اما سالمندان ممکن است قادر به تحمل دوزاژ یک بار در روز نباشند.
5. برای برطرف شدن خشکی دهان از آدامس، آبنبات، و نوشیدن مکرر جرعه های آب استفاده گردد.
6. برای استفادۀ موضعی از دارو ،آن را برروی نواحی مبتلا گذاشته به آرامی مالیده شود.

توصیه ها:

1. دارو را در ظروف در بسته و مقاوم به نور نگاه دارید.
2. از آنجایی که در ابتدای درمان ،خواب آلودگی و گیجی پدید می آید به بیمار حین حرکت کمک کنید.
3. اقدامات حفاظتی بخصوص در سالمندان مدنظر قرار گیرند.
4. بیمار را از نظر بلع دارو چک کنید.

آموزش به بیمار و خانواده:

1. اثر ضد افسردگی دارو3-2 هفته طول می کشد اما تاثیر ضد اضطرار زودتر مشخص می شود.
2. از آنجایی که احتمال به وجود آمدن تاری دید ،گیجی و سرگیجه، وجود دارد ،از انجام اعمال نیازمند به هوشیاری مانند رانندگی اجتناب ورزید .
3. الکل و دیگر مضعف های CNS را به کار نبرید.
4. طی درمان طولانی مدت ،دارو نباید ناگهانی قطع شود زیرا احتمال بروز تهوع/ استفراغ و احساس ناخوشی به وجود می آید.
5. به منظور پیشگیری از آفتاب سوختگی از ضد آفتاب و کلاه بزرگ استفاده کنید.